Uyku Testi
Uyku Testi Nedir ? Kime, Ne Zaman Yapılmalıdır ?
Uyku testi pek çok uyku hastalığının tanınması amacıyla kullanılır. Polisomnografi olarak da bilinir.
Ancak uyku sorunu ile başvuran her hastaya uyku testi uygulanması şart değildir. Hangi hastaya, ne zaman uyku testi uygulanacağına, uyku tıbbı konusunda eğitim almış hekimlerin karar vermesi gerekmektedir.
Bu kararı vermeden önce de, uyku kliniklerinde hastaların çok iyi değerlendirilmesi, detaylı bir nörolojik ve fiziksel muayeneden geçirilmesi gerekmektedir.
- Yeterli uyku süresine rağmen sabahları yorgun uyanan ve uykusunu alamamış hisseden,
- Gün içinde çok uykusu gelen,
- Geceleri nefes alamama ve tıkanma hissi ile uyanan,
- Eşi tarafında geceleri horladığı ve düzensiz soluk alıp verdiği görülen,
- Geceleri boyun ve ense terlemesi olan, sık sık uyanıp tuvalete giden,
- Uyku sırasında konuşan bağırıp çağıran, kol ve bacaklarını oynatan,
- Yeterli uyku uyuyup, sabah dinlenmiş uyandığı halde, gündüz karşı konulamaz uyku atakları ile birlikte rüya
da gören hastalarda uyku testi yapılmalıdır.
Uyku Testine Gelmeden Önce Nelere Dikkat Edilmelidir ?
Uyku testi yapılmasına karar verilen hastalara, uyku testine gelmeden önce neler yapmaları, neler yapmamaları ayrıntılı olarak anlatılmalıdır. Aksi halde uyku testinin sonuçları olumsuz etkilenebilir.
Uyku testine gelecek hastaların;
- Tetkikin yapılacağı günün içinde uyumamaları gerekir. Çünkü tetkik günü uyumak, tetkik gecesi uykuya
dalma süresini uzatabilir.
- Az ya da çok fazla yemek yememelidir. Her zaman yediği tarzda ve miktarda yemek yiyerek gelmelidir.
- Uyku testi yapılacağı gün, günlük rutinini değiştirmemeli. Uyku testine, her günkü işlerini yaparak gelmeli.
- Her akşam aldığı ilaçlarını yanında getirmeli.
- Uyku kıyafetlerini yanına almalı, sakalı ve bıyığı var ise yapıştırılacak elektrotlar nedeniyle bunları
kısaltmalı ve saçları temiz olmalı
Uyku Testini Nasıl ve Nerede Yapıyoruz ?
Bu şartlar sağlandıktan sonra uyku testine başlanır. Uyku testi ile gece boyunca beyin dalgaları, göz hareketleri, solunum ve göğüs hareketleri, kalp hızı, kandaki oksijen düzeyi, karın hareketleri, vücut pozisyonu, kas ve bacak hareketleri ve hastanın video görüntüleri kayıt altına alınır.
Bu kayıtların elde edilmesi sırasında, hasta, tekniker tarafından gece boyunca çekim kontrol odasından takip edilir. Teknikerin bulunduğu oda ile hastanın odası arasında ihtiyaç halinde iletişimi sağlayacak araçlar bulunur.
Gece boyunca elde dilen kayıtlar, özel bilgisayar yazılımları ile bilgisayara kaydedilir. Kaydedilen bu verilerin hepsine birden 'polisomnografi' adı verilir.
Uyku Testini Nasıl Değerlendiriyoruz ?
Çekimin ertesi gününde bu veriler uyku hekimi tarafından tek tek değerlendirilir. Bu değerlendirmeye 'skorlama' adı verilir. Bu verilerin skorlanması sayesinde uykuda beyinde olan olaylar, uykunun evreleri, uykuya dalma süresi, horlama ya da nefes durması gibi solunum olayları, bacak hareketleri, uykuda ortaya çıkan anormal davranışlar, uyanma reaksiyonları gibi bir çok uyku bozukluğu ve uykuda olan olaylar hakkında bilgiler elde edilmiş olur.
Bu bilgiler ışığında, hastanın uyku apnesi varsa uyku apne indeksi ya da başka anormal solunum olayları, uykuda bacak hareketleri ve uykuda saptanan diğer hastalıkları da içeren ayrıntılı rapor uyku hekimi tarafından hazırlanır.
Böylece uyku testi ile bir çok uyku hastalığının tanısı konulmuş ve tedavisi bu bilgiler ışığında düzenlenmiş olur.
