Uykusuzluğun en önemli nedeni stres ve kaygı bozukluklarıdır.
Yaşam tarzı özellikleri de bazen uykusuzluk için önemli bir zemin hazırlayabilir. Özellikle kafeinli içeçeklerin ve alkolün fazla tüketilmesi, geç saatlere kadar çalışmak ya da geç saatlere kadar televizyon izlemek, gün içinde kestirmek ve gün içinde uyku uyuma alışkanlığı bu yaşam tarzı özelliklerine örnek verilebilir.
Diğer taraftan, huzursuz bacaklar sendromu ve uyku apne sendromu gibi başka uyku bozuklukları da uykusuzluğun altta yatan nedeni olabilirler.
Duygu durum bozuklukları, bazı zihinsel bozukluklar ve bunama gibi durumlar da uykusuzluğa neden olabilirler.
Tüm bunların dışında uykusuzluğun nedeni önemli bir fiziksel hastalık ve ilaçlar da olabilir.
Kronik ağrı, eklem romatizmaları, astım gibi allerjik durumlar, tiroid hastalıkları, bazı tiroid ilaçları, soğuk algınlığı için kullanılan bazı ilaçlar ve tansiyon ilaçları bu hastalık ve ilaçlara örnek olarak verilebilir.
Kronik hale gelmiş uykusuzluk; kişide sürekli yorgunluk, halsizlik, dikkat eksikliği, hafıza sorunları, entellektüel performansta azalma, azalmış motivasyon, kaza yapmaya eğilim, sinirlilik ve duygu durum bozukluğu gibi pek çok soruna yol açabilir. Tüm bu sorunlar da aile yaşamını, iş yaşamını ve sosyal yaşamı olumsuz etkiler.
İster yeni başlamış olsun, ister kronik olsun, uykusuzluk yakınması olan bir kişide altta yatabilecek nedenler araştırılmalı ve uykusuzluğun tedavisi bütüncül bir yaklaşımla planlanmalıdır.
Uykusuzluk Tedavisi
Uykusuzluk çeken hastalarda tek başına 'uyku ilacı' vererek sorunu çözmekte ve başarılı bir sonuç elde etmekte çoğu kez yeterli değildir.
İnsomnia hastalarında, uykusuzluğun ortaya çıkışında rol alan psikolojik ve davranışsal faktörler de ele alınmalı ve bütüncül bir tedavi yaklaşımı sergilenmelidir.
Uykusuzluğun tedavisinde çoğu kez, tek başına davranışsal tedaviler yeterli olurken bazen de ilaç tedavileri ile davranışsal tedaviler (uyku hijyen kuralları, uyaran kontrolleri, gevşeme tedavileri, uyku kısıtlama tedavileri, kognitif tedavi vb.) birlikte uygulanmalıdır.
Uykusuzluk tedavisinde ilk olarak uyku hijyen kuralları uygulanmalı ve uyaran kontrol yöntemlerine başvurulmalıdır.
Bu yöntemlerin doğru bir biçimde ve yeterli sürede uygulanmasına karşılık sonuç alınamazsa ilaç tedavisi ile birlikte uygulanması düşünülebilir.
